W końcu wiemy, do czego służyły sztylety z epoki brązu znajdowane w bogatych grobach wojowników
2 maja 2022, 06:34W IV tysiącleciu przed naszą erą w Europie epoki brązu pojawiły się sztylety ze stopu miedzi. Szybko rozprzestrzeniły się one po całym kontynencie, docierają do Wysp Brytyjskich i Irlandii. Naukowcy od dziesięcioleci spierają się, do czego sztylety te służyły. Dopiero teraz, dzięki opracowaniu nowej rewolucyjnej metody analizy, udało się odpowiedzieć na to pytanie.
Zaburzamy schemat, który istnieje w ekosystemie od 66 milionów lat
22 kwietnia 2022, 09:53Naukowcy zajmujący się ekologią od kilkudziesięciu lat wiedzą, że wykres zależności rozmiarów ciała i diety u ssaków lądowych ma kształt litery U. Po lewej stronie znajdują się wielcy roślinożercy, po prawej wielcy mięsożercy, a pomiędzy nimi mniejsze ssaki wszystkożerne oraz odżywiające się bezkręgowcami. Okazuje się, że schemat ten dotyczy również innych gromad zwierząt i istnieje od milionów lat. Niestety, ludzie zaburzają ten schemat, a konsekwencji takiego działania nie znamy.
Precyzyjne pomiary masy kwarka górnego przybliżają nas do poznania tajemnic wszechświata
20 kwietnia 2022, 09:09Naukowcy z CERN-u dokonali najbardziej precyzyjnych pomiarów masy kwarka górnego. To najcięższa z cząstek elementarnych, a poznanie jej masy jest niezbędne do poznania zasad funkcjonowania wszechświata w najmniejsze skali.
W królewskim Zamku Żupnym w Wieliczce odkryto wysokiej klasy polichromie naścienne
7 kwietnia 2022, 09:52Podczas prac remontowych prowadzonych w królewskim Zamku Żupnym w Wieliczce odkryto wysokiej klasy polichromie naścienne, w tym herb Wazów. Wstępnie najstarsze z nich są datowane na XVII w. Dyrektor Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka Jan Godłowski podkreśla, że tego rodzaju odkrycia zdarzają się niezwykle rzadko.
Nowy gatunek storczyka z mglistych lasów deszczowych północnego Ekwadoru
4 marca 2022, 10:25Dr Monika Lipińska oraz prof. Dariusz Szlachetko z Uniwersytetu Gdańskiego odkryli nowy gatunek storczyka z rodzaju Maxillaria. Roślina o intensywnie żółtych kwiatach jest znana z ograniczonego obszaru w prowincji Carchi w Ekwadorze. Maxillaria anacatalinaportillae Szlach. & Lipińska, bo niej mowa, występuje w mglistych lasach deszczowych. Prawdopodobnie jest to gatunek krytycznie zagrożony - jej rzadkie populacje są bowiem narażone na negatywne oddziaływania człowieka i zmiany klimatu.
Próbują ratować zagrożone miejsce pochówku elity Rzeczpospolitej szlacheckiej
1 marca 2022, 14:38Białostockie uczelnie we współpracy z monasterem Supraślu i Chrześcijańską Akademią Teologiczną rozpoczęły projekt ratowania i zabezpieczenia XIV-wiecznych unikatowych katakumb znajdujących się w pobliżu monasteru. Kilkadziesiąt lat po tym, jak do Supraśla przybyli mnisi, na południe od monasteru wzniesiono cerkiew Zmartwychwstania Chrystusa, a pod nią zbudowano duże katakumby z niemal 200 niszami grzebalnymi. To miejsce pochówku elity Rzeczypospolitej szlacheckiej, mówi doktor habilitowany Maciej Karczewski.
Szybkość pracy mózgu nie zmienia się zbytnio z wiekiem?
23 lutego 2022, 11:53Prędkość pracy naszego mózgu nie zmienia się przez dziesięciolecia. Analiza danych z online'owego eksperymentu, w którym udział wzięło ponad milion osób dowodzi, że pomiędzy 20. a 60. rokiem życia tempo przetwarzania informacji przez mózg pozostaje na tym samym poziomie. Praca mózgu ulega spowolnieniu dopiero w późniejszym wieku
Podczas demontażu krzyża odkryto butelkę z listem budowniczych Archikatedry Białostockiej
22 lutego 2022, 11:50Podczas demontażu krzyża i gałki na sygnaturce Archikatedry Białostockiej odkryto butelkę z listem budowniczych świątyni z 1903 r. Butelkę umieszczono w konstrukcji mocującej krzyż. Jak podkreśla prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz, Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków, dokument ten [...] ukazuje listę kluczowych postaci spoza regionu, mających wkład w powstanie Świątyni [wszyscy wymienieni pochodzili z Warszawy].
Odpowiednia dieta może wydłużyć życie o ponad dekadę
14 lutego 2022, 13:39Odpowiednia dieta może wydłużyć życie nawet o ponad dekadę, informują naukowcy z Uniwersytetu w Bergen. Uczeni przeanalizowali dane z Global Burden of Disease i stwierdzili np., że 20-letnia Amerykanka przechodząc z typowej zachodniej diety na optymalną, może wydłużyć życie o 10,7 lat, a jej rówieśnik o 13 lat. Z kolei 60-latka zyska średnio 8 lat, a 60-latek może wydłużyć życie o 8,8 lat. Norwegowie udostępnili też kalkulator pokazujący, jak poszczególne zmiany diety wpłyną na przewidywaną długość życia.
Webb wykonał selfie, pierwsze zdjęcia gwiazdy i kończy pierwszy etap ustawiania zwierciadła
13 lutego 2022, 08:57Teleskop Webba zbliża się do końca pierwsze fazy ustawiania zwierciadła głównego za pomocą NIRCam. Najpierw przysłał nam swoje selfie, a niedawno na Ziemię dotarło pierwsze zdjęcie HD 84406, gwiazdy, która będzie wykorzystywana do ustawiania zwierciadła. Obraz, który uzyskał teleskop jest bardzo podobny do tego, jaki otrzymywano podczas symulacji naziemnych.
